Ê-xơ-tê (Esther) 10:1-3
Vua A-suê-ru bắt xứ và các cù lao của biển nộp thuế. Các công sự về quyền thế và năng lực người, cả sự cao trọng của Mạc-đô-chê, vua thăng chức người lên làm sao, thảy đều có chép vào sách sử ký các vua nước Mê-đi và Phe-rơ-sơ. Vì Mạc-đô-chê, người Giu-đa, làm tể tướng của vua A-suê-ru; trong vòng dân Giu-đa người được tôn trọng, đẹp lòng các anh em mình, tìm việc tốt lành cho dân tộc mình, và nói sự hòa bình cho cả dòng dõi mình.
Now King Ahasuerus laid a tribute on the land and on the coastlands of the sea. And all the accomplishments of his authority and strength, and the full account of the greatness of Mordecai to which the king advanced him, are they not written in the Book of the Chronicles of the Kings of Media and Persia? For Mordecai the Jew was second only to King Ahasuerus, and great among the Jews and in favor with his many kinsmen, one who sought the good of his people and one who spoke for the welfare of his whole nation.
Dưỡng linh:
Mạc-đô-chê xuất hiện trong lịch sử dân tộc thánh và đã qua đi, để lại một hình ảnh đẹp về cuộc đời như một món quà quý Đức Chúa Trời ban cho dân sự của Ngài. Ông xuất hiện giữa đêm tối dày đặc của kiếp lưu đày, đắm mình và đi chung với dân sự Đức Chúa Trời trong những chuỗi ngày trong chốn đọa đày khổ nhục. Cũng từ nơi đó, Đức Chúa Trời dấy Mạc-đô-chê lên như một ngôi sao mai, phản chiếu ánh sáng công chính và yêu thương của Chúa Hằng Hữu, đem lại niềm hy vọng, an ủi, và phước hạnh cho dân sự Ngài. Mạc-đô-chê qua đi nhưng những dấu chân của ông vẫn còn in hằn rõ nét trong lòng của dân sự Đức Chúa Trời. Trên bia mộ của ông, người ta đọc thấy mấy dòng chữ ngắn gọn, súc tích, nhưng đầy đủ ý nghĩa: “Mạc-đô-chê, người Giu-đa, làm tể tướng của vua A-suê-ru; trong vòng dân Giu-đa người được tôn trọng, đẹp lòng các anh em mình, tìm việc tốt lành cho dân tộc mình, và nói sự hòa bình cho cả dòng dõi mình.”
Mạc-đô-chê là người Do-thái bị bắt đi làm phu tù Ba-by-lôn trong đợt thứ hai chung với vua Giu-đa là Giê-cô-nia, tức Giê-hô-gia-kim (Ê-xơ-tê 2:5-7, 15). Theo Targum Sheni, sau khi bị vua Nê-bu-cát-nết-sa bắt làm phu tù đợt đầu, Mạc-đô-chê quay trở lại Giê-ru-sa-lem; và rồi sau đó ông bị vua Nê-bu-cát-nết-sa bắt lưu đày lần thứ hai (so sánh 2 Vua 24:14; 25:12, 21). Theo kinh Talmud, Mạc-đô-chê là dòng dõi Bên-gia-min của vua Sau-lơ và là tiên tri. Ông nói tiên tri trong năm thứ hai đời vua Đa-ri-út (Meg. 10b, 15a; Hul. 139b). Mạc-đô-chê là thành viên của Tòa Công Luận Tối Cao (the Great Sanherin) của người Do-thái. Mỗi thành viên trong tổ chức này thông thạo đến 70 thứ tiếng khác nhau! Với khả năng này, Mạc-đô-chê giải quyết những vấn đề khó khăn liên quan đến việc tuân giữ nghi lễ, và được gọi là Thầy Rabbi “Pethahiah” (Shek. V. 2; Men. 64b-65a). Sau khi đế quốc Ba-by-lôn sụp đổ vào tay người Mê-đô Ba-tư (Medo-Persian) năm 539 BC, số đông người Do-thái được chuyển đến các vùng khác của vương quốc mới. Mạc-đô-chê sống tại thủ đô Su-san của Ba-tư, ngồi ngay tại cổng cung điện của vua. Chính vì vốn ngoại ngữ phong phú, Mạc-đô-chê đã nghe được âm mưu lật đổ vua của hai hoạn quan vì họ nói bằng tiếng Tarshish, là tiếng bản xứ của họ họ nghỉ rằng không ai có thể hiểu được (Meg. 13b; so sách Targum Sheni với Ê-xơ-tê 2:22). Cũng chính vì công trạng to lớn này, Mạc-đô-chê đã được lên làm tể tướng của vua A-suê-ru.
Mạc-đô-chê là một con người cương trực, kính sợ Chúa, không bao giờ quên nguồn gốc dân tộc mình là người Do-thái. Dầu ở trong địa vị nào, ông luôn luôn suy nghĩ đến những gì có thể làm cho dân tộc mình. Chính vì Mạc-đô-chê có tâm tình và tấm lòng đối với dân tộc như thế, Đức Chúa Trời đã sử dụng ông để giải cứu dân sự của Ngài nằm trong tình huống vô cùng nguy kịch với âm mưu tàn hại dân sự Chúa bởi tay độc ác Ha-man. Tính khẳng khái của Mạc-đô-chê đã khiến cho Ha-man trở nên căm gan, chẳng những muốn giết Mạc-đô-chê mà luôn cả dân Do-thái nữa để hả giận căm hờn! Lý do Mạc-đô-chê không bao giờ chịu cúi lạy Ha-man là vì Ha-man là dòng dõi Ê-sau bị Chúa rủa sả, còn Mạc-đô-chê là dòng dõi Gia-cốp được Chúa chọn. Đức Chúa Trời đã nhậm lời cầu nguyện của dân sự Ngài và giải cứu họ khỏi tay của Ha-man. Sau đó, Đức Chúa Trời thấy cần bênh vực cho dân sự của Ngài giữa đất ngoại bang, nên Ngài đã dấy Mạc-đô-chê lên làm tể tướng hầu ông có cơ hội cống hiến nhiều hơn cho dân sự của Ngài. Vì nhận thức ra địa vị hèn hạ của mình được Đức Chúa Trời đóai đến và chỉ vì dân sự Đức Chúa Trời mà Ngài ban cho mình chức vụ cao trọng, Mạc-đô-chê đã hết lòng tận hiến chính mình cho Chúa và cho dân sự của Ngài. Với chức vụ cao quý Chúa ban cho, Mạc-đô-chê không dùng nó để trục lợi cho chính mình, mang lại lợi ích cho gia đình mình, hay hành quyền để làm tàn hại người khác. Ngược lại, ông luôn “tìm việc tốt lành cho dân tộc mình, và nói sự hòa bình cho cả dòng dõi mình.” Vì thế, Mạc-đô-chê được tôn trọng giữa vòng dân sự của Ngài, và được đẹp lòng anh em mình. Thật là một cuộc đời cao quý và đẹp đẽ vô cùng!
Mỗi người chúng ta chỉ có một cuộc đời Chúa ban cho. Đây là món quà quý nhất trên trần gian này mà chúng ta có được. Vì thế, chúng ta nhờ ơn Chúa sống sao cho tốt đẹp qua lời nói và việc làm để mang lại ích lợi cho người khác và cho danh vinh hiển của Ngài. Hoàn cảnh không phải là yếu tố quyết định cho sự thành công hay thất bại của chúng ta trong việc xây dựng cuộc đời mình. Chính tấm lòng của chúng ta đối với Chúa và đối với dân tộc chúng ta sẽ quyết định tất cả. Khi chúng ta yêu mến Chúa và yêu mến dân tộc mình, thì dẫu cho hoàn cảnh có đen tối đến đâu chăng nữa cũng không thể nhận chìm cuộc đời chúng ta được. Trái lại, trong những ngày đen tối đó, Đức Chúa Trời có thể làm công việc kỳ diệu của Ngài để nâng chúng ta lên và ban cho chúng ta những chỗ đứng cao trọng giữa vòng dân sự của Ngài. Khi Đức Chúa Trời làm điều đó, chúng ta phải nhớ rằng không phải vì chúng ta mà Ngài ban cho địa vị hay chức vụ cao trọng giữa dân sự, bèn là vì ích lợi của dân sự Ngài và trên hết là cho danh vinh hiển của Ngài.
“Thần học về hình ảnh Đức Chúa Trời” trong con người (theology of the image of God) luôn luôn đi đôi với “Thần học về đặc tính dân tộc” (theology of ethnic/racial identity). Trong việc Đức Chúa Trời tạo dựng con người chúng ta trong hình ảnh của Ngài, trong đó bao gồm tính chất đặc thù của từng dân tộc. Chính vì thế, mỗi chúng ta không thể tách rời chính mình khỏi cộng đồng và không có trách nhiệm với dân tộc mình. Chúng ta không thể tách rời lòng yêu mến Đức Chúa Trời và lòng yêu mến dân tộc ra khỏi nhau vì chính trong mỗi người đều có hình ảnh của Đức Chúa Trời. Môi-se và Mạc-đô-chê đã khám phá ra điều này trong chính mình và họ đã sống chết cho dân tộc của mình. Lòng yêu mến Chúa của chúng ta sẽ được thử nghiệm bằng lòng yêu dân tộc. Lòng yêu mến dân tộc của Cơ-đốc nhân phải vượt lên trên những hàng rào cản về chính trị, tôn giáo, giai cấp xã hội, và ngay cả trình độ tri thức v.v. . . Chúng ta yêu mến và sống cho dân tộc chúng ta không phải trong những lúc chúng ta được người khác tôn trọng và hoàn cảnh thuận lợi dễ dàng. Lòng yêu mến và tận hiến cho dân tộc của chúng ta sẽ được thử nghiệm và thách thức bản chất thật của nó khi chúng ta bị từ khước, thậm chí bị dân mình khinh chê và chà đạp trên danh dự và tự ái của mình. Chúa Jesus đã đi qua con đường này thì chúng ta là “trò không hơn thầy, tớ không hơn chủ.” Xin Chúa giúp chúng ta sống sao để khi nằm xuống, những lời đã nói về cuộc đời Mạc-đô-chê cũng sẽ là những lời nói về cuộc đời của mỗi chúng ta. Hơn thế nữa, Chúa sẽ nhìn cuộc đời chúng ta và Ngài mỉm cười cách mãn nguyện vì đã có một cuộc đời được Ngài ban cho, đã sống xứng đáng, và đã kết thúc cách tốt đẹp!
Cầu nguyện:
Lạy Cha yêu thương, con cảm tạ Chúa về cuộc đời Mạc-đô-chê mà Ngài đã ban cho dân sự của Ngài ngày xưa. Ông trở thành nguồn cảm hứng để con có thể sống và đeo đuổi một lý tưởng cao đẹp của cuộc đời của một người thuộc về Ngài. Xin giúp con sống mỗi ngày yêu Chúa cách hết lòng, tìm những điều tốt lành để làm và những lời hòa bình để nói hầu mang lại niềm an ủi và chữa lành cho dân tộc Việt của con đã chịu quá nhiều đau khổ và tang thương. Xin cho dân tộc con sớm biết Chúa Jesus qua từng cuộc đời nhỏ bé của chúng con là những người tự xưng mình thuộc về Ngài. Amen!
Posted by Trần Trọng Nha
